Projekt pilotażowy VBS zawarta pod koniec 2015 roku - materiał na stronach internetowych VBS nie są aktualizowane i udostępniane jako zapis projektu.
Informacja na opakowaniu środka ochrony roślin |
VBS brochure
|
| vbs_leaflet_pl.pdf |
Przedstawiona poniżej naklejka znajduje się na większości opakowań środkow ochrony roślin przeznaczonych do stosowania w uprawach polowych i sadowniczych.
Informacja ta ma szczeg.lne znaczenie przy wykonywaniu zabieg.w agrochemicznych w pobliżu zbiornik.w i ciek.w wodnych.
Informacja ta ma szczeg.lne znaczenie przy wykonywaniu zabieg.w agrochemicznych w pobliżu zbiornik.w i ciek.w wodnych.
|
|
„Przyszłość dostępności środków ochrony roślin, które obecnie stosujesz, zależy także od Ciebie, od tego czy chronisz także swoje otoczenie, spełniając wymogi ochrony środowiska”
Chroń zbiorniki i cieki wodne poprzez tworzenie stref ochronnych porośniętych roślinnością
|
Europejskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin (ECPA) zachęca do zapoznania się z informacjami zamieszczonymi na tej stronie internetowej. Informacje te są uzupełnieniem treści zawartych w etykietach środków ochrony roślin oraz w ulotkach dostępnych w sieci handlowej. Mamy nadzieję, że w tych źródłach znajdziecie Państwo przydatne informacje o tym, jak ograniczać erozję gleby oraz spływ powierzchniowy wody, a także o korzyściach dla rolników i dla środowiska.
|
Czym są strefy ochronne porośnięte roślinnością ?
Strefy ochronne są obszarami porośniętymi roślinnością. Można wśród nich rozróżnić kilka rodzajów, m.in. są to: konturowe/warstwowe, filtrujące, porośnięte trawą, nadbrzeżne pasy zadrzewień, miedze, wiatrochrony, żywopłoty, porośnięte trawą obniżenia terenu, a także wsiewki między rzędami roślin uprawnych. Wszystkie mają zazwyczaj kształt liniowy, są tworzone przeważnie wzdłuż zbiorników i cieków wodnych oraz na granicach pól uprawnych. |
Jak utworzyć i zachować właściwie funkcjonującą strefę ochronną porośniętą roślinnością by ograniczyć spływ powierzchniowy i erozję gleby?
|
· Twórz strefy ochronne porośnięte roślinnością wzdłuż cieków i zbiorników wodnych
· Dobierz odpowiednią szerokość strefy ochronnej (patrz rysunek poniżej) · W strefie ochronnej zastosuj roślinność trwałą - nawet gdy jesienią ich wzrost ustaje, rośliny takie nadal ograniczają spływ powierzchniowy · Wysiej lokalne gatunki roślin, najlepiej trawy, odpowiadające warunkom środowiskowym · Utrzymuj gęsty porost roślin o wysokości minimum 15 cm · Ogranicz do minimum przejazdy maszyn oraz przejścia dla zwierząt w strefie ochronnej porośniętej roślinnością. · W strefach ochronnych porośniętych roślinnością nie stosuj nawozów ani zabiegów środkami ochrony roślin · Nie dopuszczaj do kumulacji osadów glebowych, a jeśli się gromadzą, przenoś je na pole uprawne Zlikwiduj wszelkie ścieżki/przejazdy przecinające strefy ochronne porośnięte roślinnością, by zapobiec spływowi powierzchniowemu z sąsiadującej uprawy. |
UWAGA. Zalecenia zawarte w niniejszej ulotce, na naklejce oraz na stronie internetowej NIE ZASTĘPUJĄ OBOWIAZUJĄCYCH PRZEPISÓW PRAWNYCH.
|
Gleba to skarb! Zatrzymaj ją na swoim polu!
Jak ustalić szerokość stref ochronnych porośniętych roślinnością?
|
Minimalna zalecana szerokość stref ochronnych jest uzależniona od rodzaju cieku wodnego.
Co mówi zapis w etykiecie-instrukcji stosowania środka ochrony roślin? W wypadku stosowania środków ochrony roślin z wyznaczonymi w etykiecie odległościami stosowania od cieków wodnych należy tę odległość traktować jako konieczną szerokość całej strefy ochronnej, w której mieści się strefa porośnięta roślinnością. Gdy w etykiecie-instrukcji stosowania środka ochrony roślin nie zawarto informacji o szerokości strefy ochronnej porośniętej roślinnością: Zastosuj strefę ochronną porośniętą roślinnością o minimalnej szerokości 5 m przy naturalnych ciekach i zbiornikach wodnych oraz szerokości minimum 2 m przy rowach melioracyjnych i zbiornikach wykonanych przez człowieka (dotyczy to również tych rowów, w których woda pojawia się tylko okresowo w ciągu roku). 
|
Czym jest spływ powierzchniowy i erozja gleby?
Spływ powierzchniowy i erozja gleby to bardzo ważne drogi zanieczyszczenia wód środkami ochrony roślin. Około 35% tych zanieczyszczeń dostaje się do wód powierzchniowych właśnie tą drogą. Zwykle nie można zupełnie wyeliminować zjawiska spływu powierzchniowego i erozji gleby w uprawach polowych i sadowniczych, ale można je znacząco ograniczyć stosując zasady Dobrej Praktyki będące częścią projektu TOPPS – Prowadis. Instytucje zaangażowane w realizację projektu w Polsce to Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach i Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy. |
Przedstawiamy minimalne zalecenia natury ogólnej, które można dostosować do lokalnych czynników zagrożenia spływem powierzchniowym i erozją.
- Generalnie zaleca się zastosowanie stref ochronnych porośniętą roślinnością o minimalnej szerokości 5 m przy naturalnych ciekach i zbiornikach wodnych oraz szerokości minimum 2 m przy rowach melioracyjnych i zbiornikach wykonanych przez człowieka (dotyczy to również tych rowów, w których woda pojawia się tylko okresowo w ciągu roku).
Takie właśnie zalecenia z podaniem minimalnych szerokości zostały opracowane w wyniku badań nad metodami dążącymi do zapewnienia znaczącego efektem przeciwdziałania spływom powierzchniowym i erozji gleby.
- Lokalne czynniki zagrożenia takie jak nachylenie terenu, rodzaj gleby, typowy przebieg pogody mogą znacząco wpływać na wielkość zagrożenia spływem powierzchniowym i erozją.
- Innymi czynnikami, które bywają bardzo zróżnicowane regionalnie, mającymi wpływ na zagrożenia są: wielkość pól, rozległość zbiorników oraz cieków wodnych, a także ich zagęszczenie na danym obszarze.
- Uwzględniając te wszystkie czynniki, najlepiej było by wspólnie z lokalnymi ekspertami – doradcami rolnymi przeprowadzić ocenę ryzyka zagrożenia spływem powierzchniowym i erozją w celu określenia optymalnych szerokości stref ochronnych porośniętych roślinnością. W ramach projektu TOPPS (www.topps-life.org) opracowano odpowiednie narzędzia i metodykę Dobrej Praktyki, które dostarczają pełną paletę rozwiązań odpowiednich dla każdego rodzaju lokalnych warunków. W danym kraju lub regionie mogą być także dostępne inne lokalne procedury i metody służące do tego samego celu.
- Ze względu na ograniczone zasoby oraz możliwości czasowe nie jest celowe opracowywanie zaleceń osobno dla każdego pola. Zalecenia ECPA mówiące o 5 m szerokości strefy ochronnej wzdłuż naturalnych zbiorników i cieków wodnych oraz 2 m wzdłuż rowów melioracyjnych można traktować jako uniwersalne, aby znacząco zmniejszyć zanieczyszczenie wód poprzez spływy powierzchniowe.
- Istotne jest by przy tym zawsze uwzględniać i przestrzegać lokalne lub krajowe regulacje prawne dotyczące tego zagadnienia.
- Generalnie zaleca się zastosowanie stref ochronnych porośniętą roślinnością o minimalnej szerokości 5 m przy naturalnych ciekach i zbiornikach wodnych oraz szerokości minimum 2 m przy rowach melioracyjnych i zbiornikach wykonanych przez człowieka (dotyczy to również tych rowów, w których woda pojawia się tylko okresowo w ciągu roku).
Takie właśnie zalecenia z podaniem minimalnych szerokości zostały opracowane w wyniku badań nad metodami dążącymi do zapewnienia znaczącego efektem przeciwdziałania spływom powierzchniowym i erozji gleby.
- Lokalne czynniki zagrożenia takie jak nachylenie terenu, rodzaj gleby, typowy przebieg pogody mogą znacząco wpływać na wielkość zagrożenia spływem powierzchniowym i erozją.
- Innymi czynnikami, które bywają bardzo zróżnicowane regionalnie, mającymi wpływ na zagrożenia są: wielkość pól, rozległość zbiorników oraz cieków wodnych, a także ich zagęszczenie na danym obszarze.
- Uwzględniając te wszystkie czynniki, najlepiej było by wspólnie z lokalnymi ekspertami – doradcami rolnymi przeprowadzić ocenę ryzyka zagrożenia spływem powierzchniowym i erozją w celu określenia optymalnych szerokości stref ochronnych porośniętych roślinnością. W ramach projektu TOPPS (www.topps-life.org) opracowano odpowiednie narzędzia i metodykę Dobrej Praktyki, które dostarczają pełną paletę rozwiązań odpowiednich dla każdego rodzaju lokalnych warunków. W danym kraju lub regionie mogą być także dostępne inne lokalne procedury i metody służące do tego samego celu.
- Ze względu na ograniczone zasoby oraz możliwości czasowe nie jest celowe opracowywanie zaleceń osobno dla każdego pola. Zalecenia ECPA mówiące o 5 m szerokości strefy ochronnej wzdłuż naturalnych zbiorników i cieków wodnych oraz 2 m wzdłuż rowów melioracyjnych można traktować jako uniwersalne, aby znacząco zmniejszyć zanieczyszczenie wód poprzez spływy powierzchniowe.
- Istotne jest by przy tym zawsze uwzględniać i przestrzegać lokalne lub krajowe regulacje prawne dotyczące tego zagadnienia.
|
Naturalne zbiorniki i cieki wodne: minimalna szerokość 5 5 m
|
Sztuczne zbiorniki i cieki wodne: minimalna szerokość
2 m 
|
Projekt pod nazwą Strefy Ochronne Porośnięte Roślinnością to skoordynowana i zharmonizowana inicjatywa o zasięgu Unii Europejskiej. Projekt będzie stopniowo wdrażany w Unii Europejskiej przez firmy i stowarzyszenia członkowskie ECPA. Głównym celem projektu jest zachęcenie rolników do tworzenia stref ochronnych porośniętych roślinnością wzdłuż zbiorników i cieków wodnych aby zapobiegać spływom powierzchniowym i tym samym redukować zanieczyszczenia wody pestycydami.
Projekt ten ma charakter wyłącznie zachęcający do powyższego działania i nie posiada obecnie w Unii, ani w żadnym z krajów członkowskich uregulowań prawnych.
Projekt ten ma charakter wyłącznie zachęcający do powyższego działania i nie posiada obecnie w Unii, ani w żadnym z krajów członkowskich uregulowań prawnych.
Chroń zbiorniki i cieki wodne!
Jak zachować czystość naszych wód
|
Spływ powierzchniowy i erozja gleby to bardzo ważne drogi zanieczyszczenia wód środkami ochrony roślin. Około 35% tych zanieczyszczeń dostaje się do wód powierzchniowych właśnie tą drogą. Zwykle nie można zupełnie wyeliminować zjawiska spływu powierzchniowego i erozji gleby w uprawach polowych i sadowniczych, ale można je znacząco ograniczyć stosując zasady Dobrej Praktyki będące częścią projektu TOPPS – Prowadis. Instytucje zaangażowane w realizację projektu w Polsce to Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach i Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy.
Utrzymywanie czystości wód i ograniczanie erozji gleb to ważne działania służące zarówno ochronie środowiska jak i wspierające efektywność i zrównoważoną produkcję w Twoim gospodarstwie.
Jednym z najprostszych, najszybszych i najbardziej skutecznych sposobów ograniczania zanieczyszczenia wody wskutek spływu powierzchniowego jest właśnie zakładanie stref ochronnych porośniętych roślinnością wzdłuż wszystkich zbiorników i cieków wodnych przylegających do obszaru Twoich upraw polowych i sadowniczych. |
Dzięki Twojej pomocy wody powierzchniowe mogą być czystsze
Podstawowe funkcje stref ochronnych porośniętych roślinnością oraz korzyści dla środowiska:
|
Mimo, że prawo nie reguluje tej kwestii bezpośrednio,
tworzenie stref ochronnych porośniętych roślinnością jest bardzo istotnym
zaleceniem. Zakładanie tych stref pomaga spełniać cele środowiskowe ujęte w
Ramowej Dyrektywie Wodnej, Dyrektywie w sprawie Zrównoważonego Stosowania
Pestycydów oraz w powiązanych z nimi Krajowym Planie Działania, Dyrektywie
Siedliskowej i Wspólnej Polityce Rolnej
|
Gdzie znaleźć więcej informacji ?
|
Więcej informacji na temat projektu Strefy Ochronne Porośnięte Roślinnością, jak również szerszej informacji na temat genezy powstawania i redukcji spływu powierzchniowego znajdą Państwo na stronie: www.topps-life.org |
|
TOPPS jest realizowany dzięki wielostronnej współpracy, której początki sięgają 2005 roku. Udział w nim bierze wiele krajów europejskich angażując lokalnych ekspertów i organizacje partnerskie. Zadaniem projektu TOPPS jest ograniczanie zanieczyszczenia wód powierzchniowych środkami ochrony roślin ze źródeł miejscowych i rozproszonych. W ramach projektu zostały opracowane Poradniki Dobrych Praktyk (ograniczania zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł miejscowych i rozproszonych w tym ze spływu powierzchniowego z terenów rolniczych).
Zastosowanie stref ochronnych pokrytych roślinnością jest jedną z zasad Dobrej Praktyki.
Projekt został zainicjowany i jest finansowany przez Europejskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin (ECPA).
Zastosowanie stref ochronnych pokrytych roślinnością jest jedną z zasad Dobrej Praktyki.
Projekt został zainicjowany i jest finansowany przez Europejskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin (ECPA).
